موارد استفاده : منبع کمکی انجام پژوهش
منابع فارسی: دارد
منابع لاتین: دارد
پیشینه داخلی جدید: دارد
پیشینه خارجی جدید: دارد
نوع فایل: Word قابل ویرایش
تعداد صفحه: 41 صفحه
شماره فایل 784
از آنجا که روانشناسی ادّعا میکند یک علم تجربی است، ممکن است گمان رود که همه گزارههای نظری شخصیت شناس نتیجه تحقیقند؛ اما تحقیق یا اکتشافی است یا تأییدی. تحقیق «اکتشافی» مستلزم مشاهده نظاممند رفتار در یک گروه معقول بزرگ است که به عنوان نماینده عموم انسانها برگزیده شدهاند، و هدف این تحقیق، بیان فرضیههایی است در مورد ماهیت و هدف رفتار. سپس این فرضیهها از حیث صحت و سقم تجربیشان در تحقیقات تأییدی، آزموده میشوند.
البته مهم است که تأکید کنیم براینکه نظریههای شخصیت، منحصرا ـ یا حتی اولاً و بالذات ـ بر معرفت تجربی مبتنی نیستند؛ زیرا معرفت تجربیای که در دسترس شخصیتشناس است، هنگامی که در کنار غنا و پیچیدگی انسانها و زندگیهایشان گذاشته شود، کافی نیست، و گاهی بهقدری متعصبانه است که باید به صورتی جدّی کلیّتش محدود شود. شمول نظریههای شخصیت نسبت به گزارههایی که مبنای محکمی در تحقیق ندارند، صرف نظر از اینکه زیانبار نیست، در مرحله اولیه رشد این حوزه تحقیقاتی، رویّه بالقوه سودمندی است؛ زیرا آزادی عملی که این رویّه به آدمی میدهد،
به نظریه پرداز اجازه میدهد که پیچیدگی کامل انسان را ملاحظه کند. در مجموع، هیچگاه نظریه در هیچ زمینهای عملاً محدود به گزارههای مبتنی بر معرفت تجربی صِرف نمیشود. بعلاوه گزارههای غیر تجربی، نمایانگر دو نوع خاص دیگری از معرفت هم هست؛ یعنی معرفتهایی که مبتنی بر فرآیندهای شهود و تعقل است. برای فهم قدر و قیمتِ «شهود»، اوقاتی را که فهم معنای آنچه رخ میدهد شما را در قبضه میگیرد، فهمی که مبهم، شخصی و عاطفی است، اگر چه زنده، بیواسطه و جذّاب هم هست. محتوای این حدسیها همان «معرفت شهودی» است.
در مقابل، اوقاتی هست که در آنها شما بدقت و آرامی، معنای اجزاء و لوازم اموری را بررسی کامل میکنید، و به برکت استنتاج از مجموعهای از فروض به نتایج خودتان دست مییابید. در این مورد، «معرفت عقلی» تأملی، صریح، منطقی، تحلیلی، دقیق و عقلانی است؛ چه بسا ممکن است نظریات شخصیت شناس، تجسّم آمیزهای از مجموعه دانشِ شهودی، عقلی و تجربی باشد. هنرمندان در پرورش خیال، و الهیّون در ساختن بنای ایمان، اوّلاً و بالذات با معرفت شهودی سر و کار دارند، در حالیکه «تعقل» بوضوح شاخص ریاضیدان و فیلسوف است (شولتز،1384).
ادامه مقاله به طور کامل در فایل اصلی موجود است.